Formy działalności gospodarczej – czym się różnią i którą formę prawną wybrać?

Decydując się na założenie nowej firmy, musimy być przygotowani na podjęcie wielu ważnych i niełatwych decyzji. Jedną z nich jest wybór formy prawnej działalności – od tego zależy między innymi czy będziemy odpowiadać swoim majątkiem i w jaki sposób będziemy rozliczać się z Urzędem Skarbowym. Jakie formy działalności gospodarczej dają możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości, a jakie chronią prywatny majątek współwłaścicieli firmy?

Jednoosobowa działalność gospodarcza najpopularniejszą formą prawną

Większość osób, które otwierają własną firmę, decydują się zarejestrować ją jako jednoosobową działalność gospodarczą. Rejestracji dokonuje się w Urzędzie Gminy lub Urzędzie Miasta, a rejestracja taka nie wymaga wniesienia kapitału początkowego. Jeśli roczne obroty firmy nie przekraczają 2 mln euro, możemy rozliczać się na podstawie uproszczonej księgowości – ryczałtu, księgi przychodów i rozchodów lub karty podatkowej. Podstawową wadą tej formy prawnej jest pełna odpowiedzialność przedsiębiorcy przed wierzycielami, którzy mogą sięgnąć do prywatnego majątku właściciela firmy. Ponadto przedsiębiorca musi odprowadzać składki ZUS bez względu na to, czy firma przynosi zyski.

Formy działalności gospodarczej: spółki osobowe

Spółka cywilna jest najprostszą formą w ramach spółki. Tylko spółka cywilna, podobnie jak jednoosobowa działalność gospodarcza, działa zgodnie z zapisami Kodeksu Cywilnego. Podobnie jak w przypadku jednoosobowej działalności spółka cywilna nie posiada formy prawnej, a rejestruje się ją w Urzędzie Gminy lub w Urzędzie miasta. Pamiętać jednak należy, że każdy Wspólnik musi zarejestrować ją osobno, na podstawie pisemnej umowy między wspólnikami.

W przypadku spółki cywilnej również możliwe jest prowadzenie uproszczonej księgowości, pod warunkiem, że w dwóch kolejnych latach przychody firmy nie przekraczają 1,2 mld netto. Do największych wad prowadzenia spółki cywilnej jest fakt, że wierzyciel może sięgnąć zarówno po majątek firmy, po majątek prywatny, jak i oba jednocześnie.

Wady i zalety spółki jawnej

Mimo że spółka jawna również nie posiada formy prawnej, ten rodzaj spółki należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym i podlega ona nie pod Kodeks cywilny, a pod Kodeks spółek handlowych. Wspólnicy podczas zakładania spółki mogą wyznaczyć jedną lub kilka osób do reprezentowania firmy lub mogą ją reprezentować wszyscy wspólnicy. Jednak zmiany odnośnie osób, które mogą reprezentować firmę można przeprowadzić jedynie na mocy prawomocnego wyroku sądu.

Największą zaletą spółki jawnej jest możliwość egzekucji majątku prywatnego dopiero wtedy, gdy egzekucja majątku spółki jest niemożliwa.

Spółka partnerska dla przedstawicieli wolnych zawodów

Spółkę partnerską mogą zawiązać przedstawiciele wolnych zawodów – lekarze, architekci, prawnicy, dziennikarze czy muzycy. W ramach spółki partnerskiej wspólnicy nie odpowiadają za błędy innych wspólników, które zostały popełnione w ramach wykonywanego zawodu. W przypadku prowadzenia spółki partnerskiej, możliwe jest prowadzenie księgowości uproszczonej.

Spółka komandytowa

Spółka komandytowa to kolejna forma prawna, która umożliwia ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania spółki. W tym przypadku tylko jeden ze wspólników (komplementariusz) za wierzytelności spółki odpowiada w sposób nieograniczony, natomiast pozostali wspólnicy (komandytariusze) odpowiadają jedynie do wysokości sumy komandytowej.

Wybór właściwej formy działalności ma duże znaczenie dla rozwoju firmy. Warto pamiętać, że formę prawną można zmienić, jednak nie jest to procedura łatwa. Dlatego przed podjęciem decyzji dobrze jest skonsultować ją z prawnikiem, który doradzi wybór najlepszej formy działalności gospodarczej, wytłumaczy sposób rozliczania się z US, pomoże przygotować wymagane dokumenty do zarejestrowania firmy oraz będzie wsparciem podczas innych procedur, związanych z prowadzeniem firmy.

W następnym artykule przedstawimy różnice między spółkami kapitałowymi – ich zalety, wady, a także procedury związane z zawiązaniem spółek kapitałowych.

Tagi: formy działalności gospodarczej, formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw, jak założyć firmę krok po kroku